ባህር ወደታች ምን ያህል ጥልቅ ነው? ዓለምስ ወደጎን ምን ያህል ይሰፋል? ፀሐይ ምን ያህል ትርቃለች? ከዋክብት ምንኛ ይበዛሉ? የሰው ልጅ ልቦና ምን ያህል ርቀት ይመሰጣል? አእምሮው እስከየቱ ጥግ እስከምን አጥናፍ ድረስ ያስባል? ሁሉም ወሰን አለው። ሁሉም ዳር ድንበር ጥግ አለው።ምድር ምንም ፍጹም ነገርን እንደማታስተናግድ ትባላለች። ፍጽምና የለባትም ይባላል። ሁሉም ጎዶሎ እንደሆነ ይነገራል። ሁሉም ሙሉ ለመሆን አንዳች ሌላ ግብዓት ይሻል። ቀን ያለፀሐይ፤ ምሽት ያለ ጨረቃና ከዋክብት፤ ዝናብ ያለደመና፤ ደስታ ያለመከራ፤ ድል ያለውጊያ አይገኙም። ዓለም ራሷ ምኗም ሙሉ አይደለም። አንዱ ከአንዱ ጋር ይደጋገፋል።ትዕግስት ጠረፍ አለው፤ ጽናት ገደብ አለው፤ ሸክም ልክ አለው። የሰው ልጅ «ከዚህ በላይ አልችልም፤ ከዚህ በላይ አልታገስም፤ ከዚህ በላይ ይከብደኛል» የሚለው ጠርዝ አለው። ይደክማል። ይሰለቻል። ቢታገስ እንኳን ያማርራል፤ ቢጸናም ተስፋው ይዝላል፤ ቢሸከምም ደርሶ አውርዶ ሊጥል ይናፍቃል።ሰው ስልቹ ነው። ሰው ወረተኛ ነው። ዛሬ የያዘው ወርቅ ነገ መዳብ ይመስለዋል። ዛሬ ያመሰገነውን ነገ ሊኮንነው ይችላል፤ አሁን ለሳቀለት አፍታም ሳይቆይ ይነክሰዋል። ሰው ወረተኛ ብቻ አይደለም። ደግሞም ራሱን ወዳድ ነው። ለእርሱ እንደተመቸው ብቻ፤ ለእርሱ እስከሆነለት ብቻ ነው ምንም ነገር ቢሆን የሚፈልገው።
እንዴ! እኔ ሰው አይደለሁ እንዴ? ከባህር ጥልቀት በጠለቀ፣ ከዓለም ስፋት በሰፋ፣ ከፀሐይ ርቀት በመጠቀ፣ ከከዋክብት ቁጥር በበለጠ፣ ልቦናዬ ከሚያሰላስለው አእምሮዬ ከሚያስበው በላይ፤ እስከማላውቀው ጥግ፤ እስከማይታየኝ ድንበር፣ ይህ ነው እስከማይሉት ወሰን የምወድሽ ስለምን ነው?እንዴ! አንቺስ ሰው አይደለሽ እንዴ? ፍጽምናሽ ከየት መጣ? ብቻሽን ሙሉ ነሽ። ሌላ ምን ያሻሽና! ሲጠሩሽ ጥግብ ይላሉ፤ ሲያስቡሽ ፈገግታን ደስታን ያገኛሉ፤ አንቺ አይደለሽም! ስምሽ ራሱ ሙሉ ነው። ቅጥያ ቢሰጡት፤ «...ዬ »ን ጨምረው ቢያቆላምጡት ምኑም ነው።እንዴ! ሰው አይደለሽ እንዴ? ጥግ የሌለው ትዕግስት፣ የተሠራሽበት የሚመስል ጽናት፣ የማይሰለች የማይታክት ትከሻ። ምንድን ነው? ደከመኝ አላልሽ፤ ሰለቸኝ አታውቂ። ትዕግስትሽ ምሬት የሌለው፣ ጽናትሽ ተስፋው ያልተነካ፣ ትከሻሽ ምንም የሚከብደው የማይመስል። ከምን ተሠርተሽ ነው? ከማን ወጥተሽ ነው?እንዴ! ሰው አይደለሽ እንዴ? ምነው ወረት የማታውቂ? አርባ ዓመት ሃምሳ ዓመት የዕድሜሽን እኩሌታ መንከባከብ፣ መንሰፍሰፍ፣ መጨነቅ አይሰለችሽም። ምን ያለ ልብ ነው ቆይ ዋንጫም ይዞ ቢሄድ ተሸነፍኩ ብሎም ቢያለቅስ እኩል አቅፎ የሚቀበል። ትናንት የተጨበጨበለትን ዛሬም የገፉትን ሰው ያለአንዳች ልዩነት የሚያቅፍ ክንድ ምን ያለ ነው።አሰብኩት! ያኔ መነሻሽን መምጫሽን አየሁት። ከማትሰለች ማህጸን፤ እኔን ከምትል እንስፍስፍ ገራገር፤ ምኞት ምርቃቷ ለሰው ልጅ ሁሉ ከተሰጠው ልብ ሳይሆን ከሌላ ለየት ያለ፤ ለብቻዋ የተፈጠረላት ከሚመስል አካል የሚወጣ፤ ውሳጣዊ የሆነ። የማይበረታ አንድ ነገሯ ቁጣዋ ብቻ! ሰው ናት እንዴ!?ሰው ነሽ እንዴ? አልኩኝ።
አዎን ሰው ናት ለካ ! ግን ትለያለች፤ እንደሰው ከሚደክም፣ እንደሰው ከሚታክት፣ እንደሰው ከሚሰለች ባህርያት ተፈጥራለች ግን እንጃ ፈጣሪ አንዳች ነገር ሳያክልባት አልቀርም፤ ትለያለች። የዓለም ነገር ያለእርሷ ምን ነበር? ያለእርሷ እንኳን ወጥና ዓለምስ መች ይጣፍጥ ነበር። ያለእርሷ እንኳን አንድ ሰውና ሕዝበ አዳም ሁሉ መች ይጽናና ነበር።አየሽ የፍቅርሽን ጥልቀት፤ ሰው መሆንሽን ስጠራጠር፤ እኔም ጽንፍ የሌለው ላንቺ ያለሽ ፍቅር ሰው መሆኔን ሲያዘናጋኝ። የእኔ ልብ ለአንቺ እንዲህ ከሆነ የአንቺስ ምንኛ ይበረታ? እኔ ከምወድሽ በላይ የምትወጂኝ ሆይ! ምን ያለ መውደድ ነው ይሄ? ዓለምስ ሁሉ እንዲህ ያለው ፍቅር እርስ በራሱ ቢታደል ኖሮ ይህቺ እሾሃማ ምድር «ገነትን» በመሰለች አልነበር!ከራስሽ ይልቅ የልጅሽ ህመም ያምሻል፤ ርቀቱ ይጨንቅሻል፤ ድሉ ያስፈነድቅሻል፤ ውጤቱ ያኮራሻል፣ መኖሩ ደስ ያሰኝሻል። ልጅሽ በመኖርሽ የኖረ፤ በመገኘትሽ የተገኘ በምጥሽ የተነፈሰ ነው። ምን አለ የተባለ ፈላስፋ፣ ዓለምን ያስጨበጨበ ጠቢብ፣ ከሁሉ በላይ ነግሶ የታየ ጀግና ለአንቺ ምን አድርጎ እንደሆነ ቢጠይቁት መልሱ ዝምታ ነው።ቅሉ አንቺ አትጠይቂም እንጂ! አንቺ ይህን አድርጌ ነበር፤ ይህን መልሱልኝ አትይም እንጂ! ያንን ሰርቻለሁ ማለት አታውቂበትም እንጂ ብትይማ ጉድ ፈልቶልሽ ነበር። ለሠራሽው ሥራ፣ ላደረግሽው ሁሉ ምን ይመለስ ነበር?
ያንቺ ሥራ ከውለታ የሚጻፍ አይደለም፤ ስንቱ ጉዳይ፤ ስንቱ ትንሽም ትልቅም ነገር ውለታ እየተባለ ሳለ የአንቺን ነገር እንዴት ውለታ ልበለው። ደግሞም ውለታ የሚመለስ እንጂ የሚተውት አይደለምና። ብቻ ሌላ ወካይ ቃል ስለሌለ ውለታ እንበለውና ያንቺን ውለታኮ የመለሰ የለም። ቢኖርማ ምንኛ በታደልን ነበር። እንዲያው ሁሉም ይዞት ያልፋል። ወርቅና እንቁ የከበረ ድንጋይ እንደምን ሆኖ ለአንቺ ስጦታ ሊሆኑ ይገባቸዋል። ብዛት የሌላቸውና በጥቂቱ የተገኙ መሆናቸው እንጂ እነርሱ ድንጋይ ናቸው። አንቺ ራስሽ 'ኮ ስጦታ ነሽ። ለአንድ ሰው አንዴ የምትሰጪ፤ የማትደገሚ የማትሰለሺ።እናት ሆይ፤ ከየት መጣሽ? ምን ዓይነት ፍጡር ነሽ እልና፤ ደግሞ ሳስብ ጥቂቷ እውቀቴ፤ ትንሿ ማንነቴ ሹክ ትለኛለች፤ አንድ ነገር ብቻ። ለካንስ የወለደችሽ እናት ናት።
እንዴ! እኔ ሰው አይደለሁ እንዴ? ከባህር ጥልቀት በጠለቀ፣ ከዓለም ስፋት በሰፋ፣ ከፀሐይ ርቀት በመጠቀ፣ ከከዋክብት ቁጥር በበለጠ፣ ልቦናዬ ከሚያሰላስለው አእምሮዬ ከሚያስበው በላይ፤ እስከማላውቀው ጥግ፤ እስከማይታየኝ ድንበር፣ ይህ ነው እስከማይሉት ወሰን የምወድሽ ስለምን ነው?እንዴ! አንቺስ ሰው አይደለሽ እንዴ? ፍጽምናሽ ከየት መጣ? ብቻሽን ሙሉ ነሽ። ሌላ ምን ያሻሽና! ሲጠሩሽ ጥግብ ይላሉ፤ ሲያስቡሽ ፈገግታን ደስታን ያገኛሉ፤ አንቺ አይደለሽም! ስምሽ ራሱ ሙሉ ነው። ቅጥያ ቢሰጡት፤ «...ዬ »ን ጨምረው ቢያቆላምጡት ምኑም ነው።እንዴ! ሰው አይደለሽ እንዴ? ጥግ የሌለው ትዕግስት፣ የተሠራሽበት የሚመስል ጽናት፣ የማይሰለች የማይታክት ትከሻ። ምንድን ነው? ደከመኝ አላልሽ፤ ሰለቸኝ አታውቂ። ትዕግስትሽ ምሬት የሌለው፣ ጽናትሽ ተስፋው ያልተነካ፣ ትከሻሽ ምንም የሚከብደው የማይመስል። ከምን ተሠርተሽ ነው? ከማን ወጥተሽ ነው?እንዴ! ሰው አይደለሽ እንዴ? ምነው ወረት የማታውቂ? አርባ ዓመት ሃምሳ ዓመት የዕድሜሽን እኩሌታ መንከባከብ፣ መንሰፍሰፍ፣ መጨነቅ አይሰለችሽም። ምን ያለ ልብ ነው ቆይ ዋንጫም ይዞ ቢሄድ ተሸነፍኩ ብሎም ቢያለቅስ እኩል አቅፎ የሚቀበል። ትናንት የተጨበጨበለትን ዛሬም የገፉትን ሰው ያለአንዳች ልዩነት የሚያቅፍ ክንድ ምን ያለ ነው።አሰብኩት! ያኔ መነሻሽን መምጫሽን አየሁት። ከማትሰለች ማህጸን፤ እኔን ከምትል እንስፍስፍ ገራገር፤ ምኞት ምርቃቷ ለሰው ልጅ ሁሉ ከተሰጠው ልብ ሳይሆን ከሌላ ለየት ያለ፤ ለብቻዋ የተፈጠረላት ከሚመስል አካል የሚወጣ፤ ውሳጣዊ የሆነ። የማይበረታ አንድ ነገሯ ቁጣዋ ብቻ! ሰው ናት እንዴ!?ሰው ነሽ እንዴ? አልኩኝ።
አዎን ሰው ናት ለካ ! ግን ትለያለች፤ እንደሰው ከሚደክም፣ እንደሰው ከሚታክት፣ እንደሰው ከሚሰለች ባህርያት ተፈጥራለች ግን እንጃ ፈጣሪ አንዳች ነገር ሳያክልባት አልቀርም፤ ትለያለች። የዓለም ነገር ያለእርሷ ምን ነበር? ያለእርሷ እንኳን ወጥና ዓለምስ መች ይጣፍጥ ነበር። ያለእርሷ እንኳን አንድ ሰውና ሕዝበ አዳም ሁሉ መች ይጽናና ነበር።አየሽ የፍቅርሽን ጥልቀት፤ ሰው መሆንሽን ስጠራጠር፤ እኔም ጽንፍ የሌለው ላንቺ ያለሽ ፍቅር ሰው መሆኔን ሲያዘናጋኝ። የእኔ ልብ ለአንቺ እንዲህ ከሆነ የአንቺስ ምንኛ ይበረታ? እኔ ከምወድሽ በላይ የምትወጂኝ ሆይ! ምን ያለ መውደድ ነው ይሄ? ዓለምስ ሁሉ እንዲህ ያለው ፍቅር እርስ በራሱ ቢታደል ኖሮ ይህቺ እሾሃማ ምድር «ገነትን» በመሰለች አልነበር!ከራስሽ ይልቅ የልጅሽ ህመም ያምሻል፤ ርቀቱ ይጨንቅሻል፤ ድሉ ያስፈነድቅሻል፤ ውጤቱ ያኮራሻል፣ መኖሩ ደስ ያሰኝሻል። ልጅሽ በመኖርሽ የኖረ፤ በመገኘትሽ የተገኘ በምጥሽ የተነፈሰ ነው። ምን አለ የተባለ ፈላስፋ፣ ዓለምን ያስጨበጨበ ጠቢብ፣ ከሁሉ በላይ ነግሶ የታየ ጀግና ለአንቺ ምን አድርጎ እንደሆነ ቢጠይቁት መልሱ ዝምታ ነው።ቅሉ አንቺ አትጠይቂም እንጂ! አንቺ ይህን አድርጌ ነበር፤ ይህን መልሱልኝ አትይም እንጂ! ያንን ሰርቻለሁ ማለት አታውቂበትም እንጂ ብትይማ ጉድ ፈልቶልሽ ነበር። ለሠራሽው ሥራ፣ ላደረግሽው ሁሉ ምን ይመለስ ነበር?
ያንቺ ሥራ ከውለታ የሚጻፍ አይደለም፤ ስንቱ ጉዳይ፤ ስንቱ ትንሽም ትልቅም ነገር ውለታ እየተባለ ሳለ የአንቺን ነገር እንዴት ውለታ ልበለው። ደግሞም ውለታ የሚመለስ እንጂ የሚተውት አይደለምና። ብቻ ሌላ ወካይ ቃል ስለሌለ ውለታ እንበለውና ያንቺን ውለታኮ የመለሰ የለም። ቢኖርማ ምንኛ በታደልን ነበር። እንዲያው ሁሉም ይዞት ያልፋል። ወርቅና እንቁ የከበረ ድንጋይ እንደምን ሆኖ ለአንቺ ስጦታ ሊሆኑ ይገባቸዋል። ብዛት የሌላቸውና በጥቂቱ የተገኙ መሆናቸው እንጂ እነርሱ ድንጋይ ናቸው። አንቺ ራስሽ 'ኮ ስጦታ ነሽ። ለአንድ ሰው አንዴ የምትሰጪ፤ የማትደገሚ የማትሰለሺ።እናት ሆይ፤ ከየት መጣሽ? ምን ዓይነት ፍጡር ነሽ እልና፤ ደግሞ ሳስብ ጥቂቷ እውቀቴ፤ ትንሿ ማንነቴ ሹክ ትለኛለች፤ አንድ ነገር ብቻ። ለካንስ የወለደችሽ እናት ናት።
አዲስ ዘመን ጋዜጣ
ግንቦት 8, 2008
No comments:
Post a Comment